Hang Quân Y nằm sát đường xuyên đảo cách Cát Bà khoảng 13 km. Hang thuộc địa phận thôn Hải Sơn , xã ngọc trai quý. Đây là một địa danh du lịch thám hiểm hang động đẹp do kiến trúc đặc biệt của nhũ thạch và núi đá vôi ven biển hình thành do trầm tích.
trước đây , hang Quân y mang tên Hùng Sơn , theo tên một vị tướng thời nhà Trần tham dự đánh trận trên sông Bạch Đằng lịch sử , người đã tìm ra hang. Thời kháng chiến chống Mỹ , khoảng những năm 60 , hang được xây dựng thành một bệnh viện để làm nơi chữa bệnh cho thương binh , nơi trú ẩn , tránh bom đạn của dân cư địa phương và dân cư di tản về từ đảo Bạch Long Vỹ. Bệnh viện có sức chứa hơn 100 thương binh. Ngoài 17 phòng bệnh và các phòng công năng , trong lòng hang còn có bể bơi , bãi chiếu bóng và khu tập luyện thể lực… Sau chiến tranh , mỗi lần có bão , người dân nơi đây cũng chọn hang để làm nơi trú ẩn.
Ngay ở lối vào hang đi hàng đầu , bạn sẽ bắt gặp 1 cánh cửa sắt vững chắc. Giảng giải tại sao cánh cửa lại cong gồ lên , anh HDV cho biết , đây là cách để chống đạn , mảnh bom vì khi đạn văng vào , do đường cong của cửa , chúng sẽ bắn sang hai bên thay vì găm thẳng vào gây hư hại cửa. Ngay sau tấm cửa vững chắc với 4 chốt sắt phụ , 1 chốt chính là lối vào bệnh viện dã chiến với quy mô cực kỳ hoành tráng. Cửa vào có khả năng hơi nhỏ khiến bạn hơi sợ bởi sự sống lạnh lẽo và thiếu ánh sáng của nó.
Phía trong Hang Quân Y bao gồm 3 tầng và 17 phòng , bên cạnh các phòng công năng phục vụ người ốm cho việc khám chữa bệnh như phòng mổ , phòng thuốc , phòng bệnh , thì hang còn có bể bơi , bãi chiếu bóng và khu tập thể lực.
Tầng 1 của hang là lĩnh vực chính gồm 14 phòng công năng như: phòng mổ , phòng chờ , phòng thuốc… ngoại giả , hang Quân Y còn có bếp nấu ăn và để tránh việc khói bốc lên sẽ bị địch phát hiện nên các hệ thống giao thông ống dẫn hơi đốt khói ở đây đều được đặt sâu dưới lòng đất. Khách đi tour tour du lịch đảo Cát Bà hè 2016 sẽ được tận mắt thăm quan những hệ thống trong lòng đất đầy sự sáng tạo này.
Tầng 2 là lĩnh vực chiếu bóng và tập luyện , kiểm tra thể lực với các phong thái như lăn lê , bò soài hay khom cao , khom thấp. Tầng 3 là sảnh tiếp đón , phòng gác và phòng sĩ quan.
giá như tầng 1 các phòng được đều được xây dựng vững chắc bằng xi măng , sắt thép thì tầng 2 và tầng 3 đều là những khoảng trống rỗng và được bao phủ bằng đá tự nhiên.
Hang Quân Y phản ánh quy mô xây dựng thời chiến của quân y viện lớn thập toàn tiện nghi và diện tích chữa bệnh cho hàng trăm người.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử , đến nay , phân bố hang Quân y vẫn khá nguyên vẹn. Phần xây dựng trong hang Quân y khép kín , phân bố bằng bê tông cốt sắt , bề dài nối giữa hai hang khoảng 200m , thiết kế gồm có cửa trước tiếp giáp phía Tây , cửa sau tiếp giáp phía Đông. Qua ba lớp cửa dày từ sau cửa hang là bước vào bệnh viện với 3 tầng. Trong đó , tầng 1 là lĩnh vực chính gồm 14 phòng công năng như: Phòng mổ , phòng chờ , phòng thuốc… Tầng 2 là lĩnh vực chiếu bóng và tập luyện , kiểm tra thể lực. Tầng 3 là sảnh tiếp đón , phòng gác và phòng sĩ quan. Do đặc điểm là một bệnh viện thời chiến nên khi du lịch ở đảo Cát Bà, du khách có thể thấy hang Quân y còn được trang bị hệ thống giao thông lối đi lại , hệ thống giao thông thoát nước , hệ thống giao thông thông hơi… rất toàn hảo. Trong hang hiện nay còn dấu vết của những vết gỗ được đóng vào tường làm tủ đựng thuốc , lối thoát hiểm khẩn từ tầng 3 xuống ngay tầng 1 để thoát ra cửa sau nằm ẩn mình sau những thạch nhũ lớn ở mặt sau của núi. Hang Quân y biểu lộ quy mô xây dựng thời chiến của quân y viện lớn thập toàn tiện nghi và diện tích chữa bệnh cho hàng trăm người.
hiện nay toàn bộ kiến trúc bên trong của Hang Quân Y còn nguyên vẹn , toàn bộ cảnh quan bên ngoài còn hoang vu hòa trong cảnh quan của vườn quốc gia Cát Bà. Đây là địa danh hấp dẫn du khách quốc tế trong các hành trình đến với đảo Cát Bà xinh đẹp.
Tham khảo thêm: Cách nấu cháo nghêu Cát Bà ngon đúng vị.
